ناباروری اولیه
ناباروری اولیه در مورد افرادی به کار می‌رود که هرگز باردار نشده‌اند. گاهی اوقات مشکلی که سبب ناباروری می‌شود، مادرزادی است و گاهی در سایر مراحل زندگی به صورت اکتسابی ایجاد شده است.
عوامل موثر در ناباروی اولیه:
- افزایش سن
- افزایش وزن
- استرس
- سبک زندگی
- عفونت های جنسی
- سیگار، الکل و مواد مخدر
- بیماریهای ارثی و اکتسابی
- اختلالات رحم و تخمدان
- اختلالات اسپرم
- اختلالات ناشناخته
ناباروری ثانویه
ناباروری ثانویه مربوط به زمانی است که سابقه باروری وجود داشته است و مشکل نازایی پس از یک بارداری قبلی و یا سقط‌جنین به وجود آمده است.
عوامل موثر در ناباروی ثانویه:
- عوارضی که طی بارداری یا زایمان پیشین به وجود آمده است مانند سقط‌هـاي غيـرايمن، پارگي طولاني مدت كيسه آمنيـوني، عفونـت هـا ي پـس از زايمان، باقي ماندن جفت و عفونت‌هـا ي متعاقـب آن
- اخـتلالات قاعدگي
- عفونتهای ناشي از روابـط جنسـي (STI)
- بیماریهای مقاربتي
- افزایش سن
- افزایش وزن
- عوامل محیطی و سبک زندگی
- بیماری های خود ایمن
- افت کیفیت و کمیت اسپرم
- عوامل ناشـناخته
عواملی که منجر به ناباروری ثانویه می شود، برخی مربوط به ناباروری زنان و برخی مربوط به ناباروری مردان وگاهی به علت مشکلات ناشناخته به وجود می آید. علل ناباروری و درمان در هر دو نوع ناباروری تا حدود زیادی مشابه است.
ناباروری با علت نامشخص
ناباروری با علت نامشخص یا ناباروری ایدیوپاتیک به مواردی اطلاق می شود که زن قاعدگی منظم، آزمایش‌های هورمونی نرمال و هیستروسالپنگوگرافی طبیعی دارد و مرد نیز در ارزیابی اولیه مانند آنالیز مایع‌منی و آزمایش‌ها مشکلی ندارد و با روش های تشخیصی استاندارد موجود هیچ علت مشخصی برای آن نمی توان یافت. تفاوت‌های جزئی در نحوۀ عملکرد دستگاه تناسلی افراد ممکن است باعث بروز این نوع ناباروری شود، همچنین عوامل مرتبط با سبک زندگی نظیر لاغری یا چاقی مفرط، مصرف سیگار، الکل و قهوه به مقدار زیاد می‌تواند در ناباروری با علت نامشخص تاثیرگذار باشند.
در دو روش، ناباروری توجیه نشده را می توان توضیح داد:
- ناهنجاری واقعی وجود ندارد و زوج در پایین‌ترین آستانه طبیعی برای باروری قرار دارد (در اثر سن بالای زن یا پیری شدید تولیدمثلی).
- علت ناباروری را با آزمون‌های تشخیصی استاندارد موجود نمی‌توان شناسایی کرد. مثلاً برای تشخیص اختلال در گامت یا لانه‌گزینی تست‌های تشخیصی معتبری وجود ندارد.
گاهی علل ناباروری با علت ناشناخته، با علل شناخته‌شده همراه است و علیرغم دریافت درمان، بارداری موفق حاصل نمی‌شود.
در حدود ۲۰% این بیماران در عرض ۱۲ ماه و حدود ۵۰% آن‌ها تا ۳۶ ماه بعد از اقدام به بارداری، حامله می‌شوند. IVF کارآمدترین روش درمان برای ناباروری توجیه نشده است.